Baza technologii
Sposób uzyskiwania roślin o zwiększonej tolerancji na ciemną plamistość pouderzeniową oraz zastosowanie sekwencji aneksyn z ziemniaka do wytwarzania i selekcji roślin o zwiększonej tolerancji na CPP
Instytut Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk
Opis technologii / usługi
Przedmiotem wynalazku jest sposób uzyskiwania roślin ziemniaka uprawnego (Solanum tuberosum) o zwiększonej tolerancji na ciemną plamistość pouderzeniową (CPP, ang. bruising) oraz zastosowanie sekwencji aneksyn z ziemniaka do wytwarzania i selekcji roślin o zwiększonej tolerancji na ciemną plamistość pouderzeniową. Bulwy dotknięte ciemnieniem są nieatrakcyjne dla bezpośredniego konsumenta nie tylko ze względu na nieapetyczny wygląd. Mają również zmieniony smak z powodu akumulacji związków chinonowych i glikoalkaloidów nadających cierpkość i gorycz. Wynalazek dotyczy więc sposobu uzyskiwania roślin o zwiększonej tolerancji na ciemną plamistość pouderzeniową, który to sposób obejmuje określenie w materiale roślinnym poziomu aneksyn poprzez oznaczenie poziomu mRNA i/lub oznaczenie poziomu białek, usystematyzowanie odmian według nowej, liczbowej skali opisującej poziom ekspresji poszczególnych aneksyn. Wybór do uprawy roślin charakteryzujących się jak najwyższym poziomem ekspresji mRNA i/lub białka dla co najmniej dwóch różnych aneksyn i uzyskanie rośliny o zwiększonej tolerancji na ciemną plamistość pouderzeniową.
Zalety / korzyści z zastosowania technologii
Jedną z najważniejszych cech, decydujących zarówno o atrakcyjności produktów roślinnych (warzyw i owoców) dla bezpośredniego konsumenta jak i o ich przydatności do przetwórstwa przemysłowego jest wrażliwość na uszkodzenia mechaniczne w tym na CPP. Najbardziej dotkliwe straty spowodowane CPP ponoszą producenci ziemniaka uprawnego zarówno w Polsce jak i na świecie. W Stanach Zjednoczonych coroczne straty spowodowane zjawiskiem CPP szacuje się na 298 milionów dolarów, a w Wielkiej Brytanii na 26 milionów funtów. W Polsce straty są porównywalne, a nawet mogą być większe ze względu na powszechne stosowanie niskiej jakości, niekwalifikowanego materiału nasadzeniowego. Proponowana w wynalazku strategia ma zminimalizować straty wynikających z obić bulw ziemniaka. Wynalazk może być realizowany jako testy przesiewowe, określające poziom i profil poszczególnych aneksyn, których zwiększony poziom ekspresji zaobserwowano podczas obicia w częściach roślin. Zastosowanie tego testu, jako kryterium do doboru odmian wyjściowych cechujących się wyższym poziomem ekspresji aneksyn do kierunkowej hodowli selekcyjnej i uzyskiwania nowych odmian metodą krzyżowania.
Zastosowanie rynkowe
Materiał roślinny (owoce, warzywa) które są mniej wrażliwe na odgniecenia mają dłuższą zdolność do przechowywania. Z punktu widzenia klienta i sprzedającego są niewątpliwie bardziej atrakcyjnym towarem na rynku.